ساخت پرسشنامه بررسی تناسب فیزیکی آسایشگاههای سالمندان و تعیین اعتبار و پایایی آن در سراهای سالمندان استانهای فارس و اصفهان-1388-1387

هدف: تردیدی نیست که خانه بهترین مکان برای مراقبت و نگهداری از سالمند به شمار می آید، ولی متاسفانه افزایش جمعیت سالمندان در کنار دگرگونی های عمیقی که در دهه های اخیر در ساختار های اقتصادی و اجتماعی جوامع، خصوصا نهاد خانواده، ایجاد شده و همچنین اشتغال به کار خانمها به افزایش و گسترش آسایشگاه های سالمندی هم در جوامع غربی و هم شرقی منجر شده است.از این رو، ضرورت آماده سازی فضای آسایشگاه ها به گونه ای که پاسخگوی نیازهای فیزیکی، روانشناختی، اجتماعی، و معنوی این قشر ویژه باشد به شدت احساس می شود. این پژوهش به منظور ساخت ابزار مناسبی جهت ارزیابی تناسب فیزیکی آسایشگاههای سالمندان و اعتباریابی آن در کشور انجام شده است . روش اجرا : با کاربرد روش کتابخانه ای، پرسشنامه ای مشتمل بر 80 سوال و 16 خرده مقیاس در زمینه تناسب فیزیکی آسایشگاههای سالمندی تهیه و جهت تعیین روایی صوری به 20 نفر از سالمندان ساکن آسایشگاهها که به روش نمونه گیری هدفمند انتخاب شده بودند داده شد تا درباره ضروت و مفید بودن موارد لحاظ شده در پرسشنامه جهت آسایشگاههای سالمندی پاسخ دهند. همچنین جهت تعیین روایی محتوا، پرسشنامه مذکور در اختیار 15 نفر از متخصصین و صاحبنظران عرصه سالمندشناسی قرار گرفت تا در خصوص ارتباط و اهمیت سؤالات پرسشنامه با تناسب فیزیکی آسایشگاههای سالمندی اظهار نظر کنند. برای تعیین روایی محتوا بر اساس روش لاواشه سؤالاتی که ضریب روایی محتوایی(cvr) آنها کمتر از حد مطلوب بود و حذف آنها به تمامیت پرسشنامه لطمه ای نمی زد حذف شدند. برای تعیین شاخص روایی محتوایی پرسشنامه نهایی، cvi محاسبه گردید . در ادامه نیز پرسشنامه مذکور با فاصله زمانی دو هفته توسط دو آزمونگر متفاوت در 13 آسایشگاه واقع در استان های فارس و اصفهان تکمیل و ضریب همبستگی کاپا برای بررسی میزان همبستگی نتایج محاسبه گردید. نتایج : پس از تعیین روایی صوری و محتوایی از مجموع 16 خرده مقیاس با 80 سؤال پرسشنامه اولیه،5 سؤال بعلت پایین بودن cvr و 6 سؤال بعلت ادغام حذف و یک سؤال نیز اضافه گردید.همچنین سؤالاتی که به نظر کارشناسان و سالمندان اصلاح آنها لازم بود اصلاح شدند. پرسشنامه نهایی مشتمل بر 12 خرده مقیاس و 70 سؤال آماده شد که از متوسط شاخص روایی محتوا 91. برخوردار بود. پایایی آزمون-باز آزمون برای 64.3% سؤالات خیلی خوب ،14.3% خوب ، 18.6% متوسط و 2.8% نسبتاً ضعیف گزارش گردید . بحث و نتیجه گیری: بنظر میرسد پرسشنامه تناسب فیزیکی ابزاری روا و پایا جهت بررسی تناسب فیزیکی آسایشگاههای سالمندان در کشور باشد .